Chiều ngày 25/8/2025, tại Đại học Đà Nẵng, PGS.TS. Nguyễn Văn Hùng – Hiệu trưởng Trường Đại học Giao thông vận tải (ĐHGTVT) đã tham gia đồng chủ trì Phiên Tọa đàm – Thảo luận trong khuôn khổ Diễn đàn Hợp tác Đại học – Doanh nghiệp, với chủ đề: “Hợp tác ba nhà trong đào tạo, nghiên cứu phục vụ phát triển công nghệ cao, công nghệ chiến lược”.
PGS.TS Nguyễn Văn Hùng đồng chủ trì điễn đàn hợp tác ba nhà
Sự tham gia của các cơ quan quản lý, đại học và doanh nghiệp
Phiên Tọa đàm - Thảo luận đã thu hút sự tham gia của hơn 100 đại biểu là lãnh đạo các đơn vị chức năng của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Khoa học và Công nghệ, các Trường đại học, nhà khoa học, chuyên gia, và các doanh nghiệp trong nhiều lĩnh vực, tập trung thảo luận vào ba nhóm vấn đề lớn: Cơ hội và nhu cầu hợp tác Đại học – Doanh nghiệp; Điều kiện và yếu tố bảo đảm hợp tác thành công; Thách thức và kiến nghị chính sách hỗ trợ.
Phát biểu tại Tọa đàm, TS. Trần Nam Tú - Phó Cục trưởng Cục KHCN&TT, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về mô hình hợp tác ba nhà. Ông phân tích mô hình Bottom-up (Hoa Kỳ), trong đó đại học và doanh nghiệp chủ động đề xuất sáng kiến; và mô hình Top-down (Hàn Quốc, Nhật Bản), trong đó Nhà nước định hướng chiến lược. Nhật Bản còn mở rộng mô hình với sự tham gia của cộng đồng xã hội, tạo nên sự gắn kết rộng rãi và bền vững.
Ông Trần Nam Tú cũng nhấn mạnh vai trò của các Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về Công nghiệp 4.0. Trong đó, Trường Đại học Giao thông vận tải hiện đang giữ vai trò đầu mối của Mạng lưới về Công nghệ giao thông và Hạ tầng giao thông tiên tiến, thông minh, với trách nhiệm kết nối, lan tỏa tri thức và đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực giao thông vận tải.
Ông Trần Nam Tú - Phó Cục trưởng Cục Khoa học, Công nghệ và Thông tin, Bộ Giáo dục và Đào tạo trình bày tham luận tại hội thảo
Ở góc nhìn thực tiễn, ông Lê Văn Lâm – Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Cần Thơ – đã chia sẻ một số kết quả hợp tác ba nhà tiêu biểu tại trường, nhấn mạnh vai trò của các đối tác quốc tế trong việc nâng cao hiệu quả hợp tác.
Ông Lê Văn Lâm - Phó Hiệu trưởng trường ĐH Cần Thơ chia sẻ kinh nghiệm mô hình hợp tác ba nhà tại trường Đại học Cần Thơ
Ông Lưu Thanh Tùng – đại diện Tập đoàn Hòa Phát – cũng nêu quan điểm từ phía doanh nghiệp, khẳng định nhu cầu cấp thiết được tiếp cận nguồn nhân lực chất lượng cao và tham gia trực tiếp vào các hoạt động nghiên cứu – chuyển giao công nghệ.
Ông Lưu Thanh Tùng – Phó Trưởng Ban Nhân sự Tập đoàn Hòa Phát phát biểu góc nhìn của doanh nghiệp trong mối quan hệ hợp tác ba nhà
Ông Đào Ngọc Chiến - Giám đốc Quỹ Nafosted, Bộ Khoa học và Công nghệ chia sẻ về những chính sách mới cho lĩnh vực KHCN
Vai trò và sáng kiến của Trường ĐHGTVT
Trong vai trò đồng chủ trì Tọa đàm, PGS.TS. Nguyễn Văn Hùng – Hiệu trưởng Trường ĐHGTVT đã thay mặt khối các trường đại học kỹ thuật trọng điểm chỉ ra những khó khăn, vướng mắc trong chính sách khi triển khai hợp tác ba nhà, đặc biệt ở lĩnh vực kỹ thuật – công nghệ cao; đồng thời giới thiệu sáng kiến mô hình hợp tác ba nhà mở rộng thành “năm bên” mà Trường ĐHGTVT đang xây dựng. Theo đó, ngoài ba chủ thể truyền thống (Nhà nước – Đại học – Doanh nghiệp), mô hình mới sẽ bổ sung thêm hai thành tố: Đơn vị chuyển giao công nghệ (cầu nối trung gian đưa kết quả nghiên cứu vào thực tiễn); Đơn vị thụ hưởng (các địa phương, tổ chức xã hội, cộng đồng).
PGS.TS. Nguyễn Văn Hùng – Hiệu trưởng Trường Đại học Giao thông vận tải đồng chủ trì Tọa đàm – Thảo luận
Giải pháp thúc đẩy hợp tác ba nhà
Từ thực tiễn của Trường ĐHGTVT và với vai trò là cơ sở giáo dục đại học trọng điểm của đất nước về lĩnh vực giao thông, vận tải; đồng thời là đơn vị dẫn dắt Mạng lưới Trung tâm xuất sắc về Công nghiệp 4.0 cho lĩnh vực công nghệ giao thông và cơ sở hạ tầng tiên tiến, thông minh, PGS.TS. Nguyễn Văn Hùng đề xuất một số giải pháp trọng tâm để phát triển, thúc đẩy hợp tác ba nhà hướng đến hiệu quả, thiết thực: Ban hành cơ chế đặc thù cho trung tâm xuất sắc và hợp tác đại học – doanh nghiệp; thí điểm mô hình sandbox trong giáo dục và KH&CN; Hoàn thiện cơ chế tài chính – thuế: cho phép khấu trừ toàn phần chi phí doanh nghiệp tài trợ nghiên cứu; thành lập Quỹ đổi mới sáng tạo và Quỹ rủi ro KH&CN; Đầu tư chiến lược của Nhà nước vào các ngành công nghệ then chốt như bán dẫn, AI, đường sắt hiện đại, y sinh, năng lượng sạch; Chính sách nhân lực: miễn giảm học phí cho sinh viên ngành chiến lược; cơ chế thu hút chuyên gia quốc tế và Việt kiều; trao đổi giảng viên – nghiên cứu viên giữa các trường trong mạng lưới; Xây dựng hạ tầng số quốc gia: hình thành sàn giao dịch sản phẩm KH&CN, cơ sở dữ liệu chung, và thúc đẩy mô hình Đại học số – Đại học chia sẻ.
PGS.TS. Nguyễn Văn Hùng cũng chỉ ra những hạn chế hiện nay như khung pháp lý cho hợp tác công – tư chưa hoàn thiện, nguồn lực ngân sách hạn chế, khó khăn trong thu hút nhân tài quốc tế và những thủ tục hành chính phức tạp trong tiếp nhận ODA. Đây là các điểm cần được Chính phủ và các bộ, ngành quan tâm tháo gỡ trong thời gian tới.
Mô hình hợp tác “năm bên” – ba bên mở rộng tại trường ĐHGTVT
Diễn đàn khẳng định Hợp tác Đại học – Doanh nghiệp – Nhà nước là trụ cột quan trọng để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và các công nghệ chiến lược quốc gia. Trong đó, Nhà nước giữ vai trò kiến tạo, doanh nghiệp là động lực thị trường, đại học là nguồn tri thức và nhân lực.
Với vai trò cơ sở giáo dục đại học kỹ thuật trọng điểm của cả nước, Trường Đại học Giao thông vận tải cam kết tiếp tục tiên phong thúc đẩy mô hình hợp tác ba nhà, đóng góp vào việc hình thành các trung tâm đổi mới sáng tạo xuất sắc, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và khẳng định vị thế quốc gia trong kỷ nguyên công nghiệp 4.0.
Phòng ĐMST&CGCN